Słynni jeleniogórzanie

Google+
Facebook

W tym dziale zaprezentowane są sylwetki ludzi związanych z przedwojenną historią naszego miasta, którzy zasłużyli się w szczególny sposób dla nauki, sztuki, kultury, sportu, polityki, przemysłu, wojska lub w inny sposób.


==A==

Adolph, Johann Traugott

* 04.12.1728 Hirschberg (Jelenia Góra)
† 11.04.1774 Altdorf

Lekarz medycyny, profesor anatomii i chirurgii. Wydał kilka prac naukowych.
► Więcej informacji...

Adolph, Gottlob

* 30.10.1685 Niederwiese (Wieża koło Gryfowa)
† 01.08.1745 Hirschberg (Jelenia Góra)

Pastor i nauczyciel, po wyświęceniu w roku 1705 pracował jako guwerner, od 1713 roku pracował w Jeleniej Górze jako nauczyciel. W jeleniogórskiej farze pełnił funkcję diakona od roku 1727, archidiakona od 1730. W 1745 roku, piorun uderzył w wieżę kościoła, w następstwie czego zerwała się lina podtrzymująca zwieńczenie ambony. Ważący wiele kilogramów baldachim spadając, zabił pastora głoszącego wtedy kazanie. Epitafium poświęcone temu wydarzeniu znajduje się na zewnątrz kościoła.
► Więcej informacji...

Artelt, Walter

* 23.07.1906 Warmbrunn (Cieplice)
† 26.01.1976 Königstein im Taunus

Lekarz, stomatolog i historyk medycyny. Autor wielu prac naukowych w dziedzinie medycyny i jej historii.
► Więcej informacji...

Aust, Paul

* 22.08.1866 Reinerz (Duszniki-Zdrój)
† 04.09.1934 Hermsdorf (Sobieszów)

Pejzażysta, grafik, poeta i pisarz, doktor nauk przyrodniczych.
► Więcej informacji...

==B==

Balsam, Paul Heinrich

* 13.11.1827 Hirschberg (Jelenia Góra)
† 25.08.1881 Stettin (Szczecin)

Matematyk, nauczyciel, autor niemieckiego przekładu pracy Apoloniusza z Pergi Stożkowe, w której po raz pierwszy pojawiają się definicje elipsy, paraboli i hiperboli.
► Więcej informacji...

Bernhardi, Felix Theodor von

* 06.02.1803 Berlin
† 12.02.1887 Cunnersdorf b. Hirschberg (Jelenia Góra)

Dyplomata, ekonomista, historyk. Syn Augusta Ferdinanda, niemieckiego pisarza i językoznawcy oraz Sophie Tieck, niemieckiej pisarki romantycznej, siostry Ludwika Tiecka. Dzieciństwo i młodość spędził w Rzymie, Wiedniu i Monachium. Działał w sprawach dyplomatycznych we Włoszeh, Hiszpanii i Portugalii. Zwalczał teorię renty gruntowej Smitha i Riccarda. Od 1866 pełnomocnik wojskowy we Włoszech, w latach 1869-1871 w Hiszpanii. Z dzieł historycznych napisał Geschichte Russlands und der europ. Politik 1814—31, Friedrich d. Gr. als Feldherr, pamiętniki i inne.
► Więcej informacji...

Bernhardi, Friedrich Adam Julius von

* 22.09.1849 Petersburg
† 10.07.1930 Cunnersdorf b. Hirschberg (Jelenia Góra)

Generał niemiecki, syn Theodora, niemieckiego historyka i dyplomaty. Od 1869 w armii niemieckiej, kierował Oddziałem Historycznym w Sztabie Generalnym w Berlinie, jako attache wojskowy w Szwajcarii 1891-1894. Od 1908 generał kawalerii. W latach 1914-1916 dowódca V Korpusu armii niemieckiej na wschodnim froncie, potem kierował 55 Dowództwem Generalnym. Jako autor dzieła Deutschland und der nächste Krieg uchodzi za duchowego ojca szowinizmu niemieckiego.
► Więcej informacji...

Blume, Walter

* 10.01.1896 Hirschberg (Jelenia Góra)
† 27.05.1964 Duisburg

Pilot, as lotnictwa niemieckiego z 28 zwycięstwami w I wojnie światowej, profesor inżynier lotnictwa, naczelny konstruktor firmy Arado Flugzeugwerke GmbH, podporucznik Luftwaffe.
► Więcej informacji...

Breyer, Friedrich Wilhelm

* ? Hirschberg (Jelenia Góra)
† ?

Lekarz, autor prac: ► Observationes anatomicae circa fabricam Ranae pipae, Berlin 1811. oraz Bedeutung und Werth des Bartes in somatischer und psychischer Hinsicht in Wolfart Jahrb. für Lebensmagnetism Bd. 2, H. 1, 1819, art. 4. S. 160-184.
(za ► Medicinisches Schriftsteller Lexicon der jetzt lebenden Aerzte, Wundärzte, Geburtshelfer, Apotheker und Naturforscher aller gebildeten Völker, Copenhagen 1830.)

von Bruce, Franz August Adolf Adam

* 21.03.1835 Warmbrunn (Cieplice)
† 1901 Warmbrunn (Cieplice)

Szlachcic, królewski radca stanu. W swoim testamencie zapisał swój majątek fundacji, której celem było założenie w Cieplicach słynnej szkoły snycerstwa.
► Więcej informacji...

von Buchs, Daniel

* 10.12.1676 Hirschberg (Jelenia Góra)
† 14.07.1735 Hirschberg (Jelenia Góra)

Kupiec jeleniogórski, właściciel Wojanowa, Bobrowa, Dąbrowicy i kilku domów w Jeleniej Górze. W 1759 roku ufundował budowę domu dla sierot wyznania ewangelickiego. Budowę zakończono w roku 1775, budynek stoi do dziś na ulicy Kilińskiego 16 (Zapfenstraße).

► Więcej informacji...

von Bülow, Clara Bertha Friederike Babette

* 30.09.1850 Warmbrunn (Cieplice)
† 08.03.1927 Arendsee

Autorka nowel, komedii i fars.
► Więcej informacji...

==C==

Caffart, Andreas Jakob Ferdinand

* 1663
† 01.12.1721 Hirschberg (Jelenia Góra)

Probosz jeleniogórskiej fary, fundator kolumny ku czci Niepokalanej Dziewicy Marii (1712), ołtarza świętej Barbary (1713), ołtarza głównego (1718) oraz ołtarza św. Krzyża, w którym znajduje się jego kaplica grobowa. Dzięki jego wielkiemu zaangażowaniu w rozwój architektoniczny świątyni, w ciągu zaledwie 10 lat skromna gotycka budowla przekształciła się w barokową.
► Więcej informacji...

Carnap-Quernheimb, Ernst

* 10.09.1863 Oppeln (Opole)
† 01.12.1945 Hirschberg (Jelenia Góra)

Badacz Afryki; od 1888 badał obszar Niemieckiej Afryki Wschodniej i Wybrzeże Somalijskie; w l. 1894-95 był jednym z przewodników niemieckiej Togo-Expedition; w 1896 rozpoczął badania na obszarze południowego Kamerunu, gdzie odkrył rzekę Dja. Wróciwszy w pierwszych latach XX w. do Niemiec, zamieszkał w Jeleniej Górze.
► Więcej informacji...

Caro, Oscar

* 15.06.1852 Breslau (Wrocław)
† 12.09.1931 Hirschberg (Jelenia Góra)

Pochodził z rodziny żydowskiej osiadłej we Wrocławiu. Do Gliwic przybył w 1881 r. w celu nadzorowania należącej do rodziny Huty Hermina w Łabędach. Wkrótce ożenił się z Florą Lubowski, córką Salomona - właściciela firmy budowlanej. Wydarzenie to stało się głównym powodem zbudowania w 1885 r. dla nowożeńców okazałego domu, zwanego odtąd ► Willą Caro, od 1934 r. siedziby ► Muzeum w Gliwicach. W 1887 r. wraz z W. Hegenschaidtem założył koncern Oberschlesische Eisenindustrie (Obereisen). W 1905 r. wycofał się z zarządu firmy i przeprowadził z Gliwic do Jeleniej Góry. Zmarł w pałacu Paulinum.
► Więcej informacji...

Corner, David Georg

* 1585 Hirschberg (Jelenia Góra)
† 09.01.1648 Göttweig

Doktor teologii i filozofii, zbieracz i kompozytor pieśni religijnych. Swoje prace opublikował wydając w roku 1631 roku Wielki śpiewnik katolicki, który jest uważany za największy śpiewnik XVI i XVII wieku (526 pieśni). W roku 1636 został opatem w Göttweig, a w 1638 rektorem Uniwersytetu Wiedeńskiego .
► Więcej informacji...

==D==

Dell’Antonio, Cirillo

* 26.10.1876 Moena
† 07.06.1971 Trier

Ceniony rzeźbiarz włoski, od 1909 roku nauczyciel w cieplickiej szkole snycerstwa, w 1922 został jej dyrektorem. Był autorem dwóch cennych podręczników: Anatomia dla artystów (1915 r.) oraz Sztuka snycerstwa (1919 r.).
► Więcej informacji...

==E==

Erfurt, Karl Daniel August

* 1843 Hirschberg (Jelenia Góra)
† 12.05.1911. Hirschberg (Jelenia Góra)

Radca królewski, zasłużony dla rozwoju jeleniogórskiego przemysłu, właściciel fabryki papieru w Strupicach.

von Ehrenschild, Gottfried George Joseph

* 04.1641 Hirschberg (Jelenia Góra)
† 23.03.1689 Hirschberg (Jelenia Góra)

Burmistrz jeleniogórski w latach 1675-1689, zasłużony dla rozwoju jeleniogórskiego handlu płótnem.
► Więcej informacji...

==F==

Fiek, Emil

* 23.08.1840 Usch (Ujście, Wielkopolska)
† 21.06.1887 Cunnersdorf b. Hirschberg (Jelenia Góra)

Aptekarz w Arnstadt w Turyngii, poźniej w Świdnicy, Dzierżoniowie i Mieroszowie; od 1877 mieszkał w Cunnersdorfie (wieś przyłączona do Jeleniej Góry w 1921 roku). W 1881 wydał dzieło swego życia, jakim była praca Flora von Schlesien; uzupełnienia do niego publikował jeszcze przez szereg lat we współpracy z R. v. Uechtritzem, T. Schube i F. Paxem. Jego nazwisko upamiętnia m.in. Hieracium fieki Uechtritz.

Finsch, Otto Friedrich Hermann

* 08.08.1839 Warmbrunn (Cieplice)
† 31.01.1917 Braunschweig

Samouk, ornitolog i etnograf; od 1861 konserwator muzealny w Lejdzie, od 1864 - w Bremie; podróżował po Ameryce Płn., Laponii, Syberii, wyspach Pacyfiku, Nowej Zelandii i Indonezji; w roku 1884 odegrał kluczową rolę w powstaniu niemieckiej kolonii na Nowej Gwinei; w ostatnich latach życia był konserwatorem muzealnym w Brunszwiku; w ornitologii jego nazwisko upamiętnia rodzaj ► Finschia Hutton.
► Więcej informacji...

Flotow, Julius Christian Gottlieb Ulrich Gustav Georg Adam Ernst Friedrich von

* 09.03.1788 Pitzerwitz (Pstrowice k. Myśliborza)
† 15.08.1856 Breslau (Wrocław)

Oficer regimentu dragonów w Gorzowie Wielkopolskim; porostami zainteresował się dzięki znajomości z Johannem Christianem Güntherem, właścicielem apteki i badaczem roślin; zbierał okazy najpierw w okolicach Gorzowa Wielkopolskiego, a później w okolicach Jeleniej Góry, gdzie zamieszkał jako emerytowany major; z biegiem lat stał się uznanym autorytetem w dziedzinie lichenologii. Jego nazwisko w botanice upamiętnia rodzaj Flotowia Endlicher (złożone).
► Więcej informacji...

Franz, Johann Cornelius

* 19.02.1716 Hirschberg (Jelenia Góra)
† 01.1796 Hirschberg (Jelenia Góra)

Jeleniogórski fabrykant porcelany. Jego żona, Renate Helene, założyła fundację imienia męża na rzecz biednych i szkolnictwa.

Füllner, Eugen

* 14.02.1853 Breslau (Wrocław)
† 24.05.1925 Bad Warmbrunn (Cieplice)

Przemysłowiec, właściciel zakładów produkujących maszyny papiernicze. W znacznym stopniu przyczynił się do rozwoju Malinnika i Cieplic poprzez liczne inwestycje społeczne. Dla swoich pracowników zbudował nowoczesne osiedle mieszkaniowe oraz park ze stawem i muszlą koncertową, a także restaurację w norweskim stylu. Za swoje zaangażowanie społeczne otrzymał od cesarza Wilhelma II tytuł tajnego radcy dworu i wysokie odznaczenie – order Czerwonego Orła. Za osiągnięcia w dziedzinie techniki otrzymał od Politechniki Wrocławskiej tytuł doctora honoris causa. Od Wrocławia zaś otrzymał tytuł honorowego obywatela.
► Więcej informacji...

==G==

Geier, Pankracy (Vulturinus, Cervi Montanus)

* około 1480 Hirschberg (Jelenia Góra)
† po 1521

Teolog, poeta i nauczyciel, autor pierwszego poematu o Śląsku liczącego 611 wersów napisanych łacińskim heksametrem. Opisuje on 47 śląskich miast, w tym Jelenią Górę.
► Więcej informacji...

Girnth, Joachim

* ? Hirschberg (Jelenia Góra)
† ? ?

Jeleniogórski szewc, który podczas podróży do Holandii zainteresował się tkactwem. W roku 1570 przywiózł do Jeleniej Góry modele krosien tkackich i na ich podstawie zbudował warsztat tkacki specjalizujący się w produkcji tiulu. Tkanina była bardzo dobrej jakości i z czasem stała się bardzo popularna, co spowodowało intensywny rozwój tego typu warsztatów w regionie.

Grundmann, Günther Max Friedrich Wilhelm

* 10.04.1892 Hirschberg (Jelenia Góra)
† 19.06.1976 Hamburg

Profesor, malarz, historyk sztuki, konserwator zabytków. Doktor honoris causa Politechniki Wrocławskiej (przed wojną) oraz Uniwersytetu w Hamburgu. Autor książek i artykułów o sztuce Śląska. Twórca tzw. listy Grundmanna.
► Więcej informacji...

==H==

Hauptmann, Gerhart

* 15.11.1862 Bad Salzbrunn (Szczawno-Zdrój)
† 06.06.1946 Agnetendorf (Jagniątków)

Dramaturg, liryk, powieściopisarz. Pierwsze dramaty Hauptmanna zapoczątkowały zwycięstwo naturalizmu na scenie niemieckiej, ugruntowane później wieloma utworami o tematyce społeczno-obyczajowej, w 1912 roku otrzymał Nagrodę Nobla.
► Więcej informacji...

Haym, Rudolf

* 14.08.1770 Pleß
† 22.06.1844 Warmbrunn (Cieplice)

Dziennikarz i współzałożyciel Narodowej Partii Liberalnej.

Hälschner , Hugo Philip Egmont

* 21.03.1817 Hirschberg (Jelenia Góra)
† 16.03.1889 Bonn

Prawnik i kryminolog. W 1842 uzyskał tytuł doktora prawa w Halle, w 1843 tytuł docenta na uniwersytecie w Bonn. Od roku 1847 profesor nadzwyczajny, w 1850 awansowany na profesora zwyczajnego. Od roku 1868 członek Pruskiej Izby Lordów, w 1870 mianowany na Tajnego Radcę. Był autorem wielu prac z dziedzinie prawa, jedną z najważniejszych prac była Historia brandenburgsko-pruskiego kodeksu karnego z 1855 roku.
► Więcej informacji...

Häusler, Carl Samuel

* 06.11.1787 Nikolstadt
† 13.12.1853 Hirschberg (Jelenia Góra)

Był w XIX w. pierwszym na Dolnym Śląsku producentem wina typu szampańskiego. Jego zakład produkcyjny, piwnice i winiarnia znajdowały się u zbiegu ulic Sobieskiego i Poznańskiej.
► Więcej informacji...

Hensel, Johann Daniel

* 31.12.1757 Goldberg (Złotoryja)
† 10.12.1839 Hirschberg (Jelenia Góra)

Pisarz, pedagog, historyk, językoznawca i kompozytor. Autor licznych prac naukowych, kronik i podręczników.
► Więcej informacji...

Henselt, Georg Martin Adolph von

* 09.05.1814 Schwarzbach (Czarne)
† 10.10.1889 Warmbrunn (Cieplice)

Kompozytor i pianista, uczeń Hummela i Sechtera. Okrzyknięty przez Schumanna i Liszta jednym z najlepszych ówczesnych pianistów.
► Więcej informacji...

Heym, Georg

* 30.10.1887 Hirschberg (Jelenia Góra)
† 16.01.1912 Berlin

Poeta, jeden z pierwszych ekspresjonistów; zbiory poezji roztaczającej sugestywne, ponure wizje cierpień ludzkich i obrazy wielkiego miasta niszczącego człowieka: Der ewige Tag (1911), Umbra vitae (1912).
► Więcej informacji...

von Horn, Heinrich Wilhelm

* 31.10.1762 Warmbrunn (Cieplice)
† 31.10.1829 Münster

Pruski oficer, uczestnik walk z Napoleonem. Dzięki zdolnościom wojskowym szybko awansował, ostatecznie zdowywając stopień generała dywizji.
► Więcej informacji...

==I==

Iwan, Friedrich

* 08.08.1899 Landeshut (Kamienna Góra)
† 08.01.1967 Wangen im Allgäu

Malarz, pejzażysta, grafik, twórca licznych druków okolicznościowych i pamiątkowych. W latach 1903 - 1908 studiował w Królewskiej Szkole Sztuk i Rzemiosła we Wrocławiu. Następnie w latach 1910 - 1914 kontynuował kształcenie plastyczne w Berlinie - Charlottenburgu na Akademii Sztuk Pięknych. Uczestnik I Wojny Światowej. Ranny wrócił do Berlina, gdzie w 1920 roku ożenił się. Miał jednego syna Klausa. W 1921 roku zamieszkał w Karpaczu na Wilczej Porębie. W 1924 roku w Jeleniej Górze, gdzie mieszkał do wysiedlenia w 1946 roku. Po II Wojnie Światowej mieszkał w Schlitz (Hesja), potem w Gunzenau (Hesja), wreszcie od 1954 roku w Wangen im Allgäu, gdzie zmarł.
► Więcej informacji...

==J==

Jentsch, Joseph Anton

* 1698 Hirschberg (Jelenia Góra)
† 1758 Liebau (Lubawka)

Architekt, projektant i budowniczy. Zaczynał jako murarz w Jeleniej Górze. W latach 1728–1735 był kierownikiem budowy nowego, barokowego kościoła przyklasztornego w Krzeszowie. Następnie pracował jako architekt miejski w Lubawce.
► Więcej informacji...

Joël, Karl

* 27.03.1864 Hirschberg (Jelenia Góra)
† 22.07.1934 Walenstadt

Filozof żydowskiego pochodzenia, syn rabina. Autor wielu prac z dziedziny filozofii. Jego prace wnosiły nowe spojrzenie na teorię ewolucji, psychologii eksperymentalnej i elektrodynamiki; były pod wyraźnym wpływem filozofii Georga Simmela i Arthura Schopenhauera.
► Więcej informacji...

==K==

Klemme, Pankratius

* 1475 Hirschberg (Jelenia Góra)
† 21.09.1546 Danzig (Gdańsk)

Teolog protestancki, był prekursorem reformacji w Gdańsku.
► Więcej informacji...

Kosack, Katarina

* 23.06.1872 Stettin (Szczecin)
† 1945 Hirschberg (Jelenia Góra)

Malarka i nauczycielka rysunków, pracowała w Jeleniej Górze i w Cieplicach w Werkenthin-Lyzeum, jej uczniem był m.in. ► Günter Grundmann. Zajmowała się także konserwacją obrazów oraz malarstwem na porcelanie. Ulubionym tematem jej obrazów były kwiaty, krajobraz i zabytki okolic Jeleniej Góry, pejzaże z Karkonoszy. Często malowała w plenerze.
► Więcej informacji...

König-Klingenberg, Hans

* 23.12.1913 Warmbrunn (Cieplice)
† ?

Rzeźbiarz, studiował sztuki piękne w Berlinie i Dreźnie. Uczył przez czternaście lat w Meisterschule für Steinbildhauer w Aschaffenburgu.

von Kluck, Alexander Heinrich Rudolph

* 20.05.1846 Münster
† 19.10.1934 Berlin

Generał pruski i niemiecki, dowódca wojsk niemieckich podczas I wojny światowej. Zdobywca Brukseli w 1914. Związany z jeleniogórskim batalionem strzelców. W Jeleniej Górze posiadał ziemię w pobliżu Wzgórza Wandy (Drachen Berg), tam też miał swoją willę.
► Więcej informacji...

==L==

Landsberger, Heinrich

* 24.06.1862 Hirschberg (Jelenia Góra)
† 1919 Köln

Dramaturg i powieściopisarz pochodzenia żydowskiego, tworzył pod pseudonimami Henry Lee i Junius.
► Więcej informacji...

Lindner, Caspar Gottlieb

* 09.01.1705 Liegnitz (Legnica)
† 08.12.1769 Hirschberg (Jelenia Góra)

Lekarz praktykujący w Jeleniej Górze; badacz Karkonoszy, jeden z pierwszych propagatorów dzikiego krajobrazu górskiego jako arcydzieła natury; interesował się historią turystyki w Karkonoszach, gromadził podania o Liczyrzepie; zgromadził też bogate materiały dotyczące dziejów Jeleniej Góry, które zostały wykorzystane po jego śmierci przez innych badaczy, i napisał biografię ► Martina Opitza.
► Więcej informacji...

Luchs, Karl Johann Nepomuk Ernst

* 1812 Warmbrunn (Cieplice)
† 03.01.1886 Warmbrunn (Cieplice)

Lekarz uzdrowiskowy w Cieplicach; przez szereg lat zajmował się ornitologią i zgromadził pokaźną kolekcję, która w roku 1878 trafiła do zbiorów Rudolfa Schaffgotscha; wpłynął znacząco na zainteresowania i drogę życiową ► Otto Finscha i E. Martiniego; wielu śląskich faunistów uważało go za wybitnego znawcę występujących na Śląsku ptaków; jego nazwisko upamiętnia gatunek Aegintha luchsi Russ.
► Więcej informacji...

==M==

Martini, Georg

* 1860
† 19.01.1931 Warmbrunn (Cieplice)

Został biegłym ornitologiem i preparatorem, pracując jako pomocnik doktora Luchsa; z polecenia Luchsa został w 1880 kustoszem zbiorów ornitologicznych hrabiego Schaffgotscha w Cieplicach, którymi opiekował się przez 50 lat; dzięki jego staraniom cieplicka kolekcja stała się jedną z największych (3 tys. gatunków) prywatnych kolekcji w Niemczech; w 1904 Martini był jednym z założycieli Towarzystwa Śląskich Ornitologów.
► Więcej informacji...

Meitzen, August

* 16.12.1822 Breslau (Wrocław)
† 19.01.1910 Berlin

Ekonomista, statystyk i historyk. W latach 1853-1856 był burmistrzem Jeleniej Góry, od 1861 roku pracował jako komisarz do spraw regulacji podatku gruntowego w rejencji wrocławskiej, od roku 1867 w Królewsko-Pruskim Biurze Statystycznym, od roku 1872 w Cesarskim Urzędzie Statystycznym Rzeszy, od 1875 profesor na uniwersytecie w Berlinie. Jego badania nad planami katastralnymi wsi śląskich stały się punktem wyjścia do teorii osadnictwa, w myśl której poszczególne ludy rozwinęły sobie tylko właściwy sposób rozplanowania wsi i układu pól (dla Słowian charakterystyczna miała być okolnica i nieregularny układ blokowy). Teoria ta, zawarta w pracy Siedelung und Argarwesen der Westgermanen und Ostgermanen, der Kelten, Römer, Finnen und Slaven, wywarła duży wpływ na badania dziejów osadnictwa.
► Więcej informacji...

Mentzel, Christian

* 09.09.1667 Hirschberg (Jelenia Góra)
† 25.02.1748 Hirschberg (Jelenia Góra)

Kupiec handlujący płótnem lnianym. Około roku 1690 uruchomił własny dom handlowy. Jego talent do handlu zaowocował dużym majątkiem, którym chętnie się dzielił na potrzeby promocji handlu jeleniogórskim płótnem, wspierał także szkoły i Kościół.
► Więcej informacji...

Mosch, Karl Friedrich

* 06.01.1784 Hainichen
† 02.12.1859 Herischdorf (Malinnik)

Mineralog, w swoich pracach dotyczących Saksonii opisywał również geologię, botanikę, geografię oraz etnografię regionu. Cechą charakterystyczną jego prac naukowych jest jasny, zrozumiały język. W swoich pracach analizował zmianę krajobrazu przez górnictwo, interakcje między kopalniami i rzemiosłem, wpływ górnictwa na języka i kształtowanie struktur społecznych. Znany był także jako malarz i rysownik.
► Więcej informacji...

Müller, Christian Heinrich

* 27.02.1772 Breslau (Wrocław)
† 14.09.1849 Warmbrunn (Cieplice)

Kwatermistrz regimentu von Dollfa, później dyrektor mennic w Kłodzku i Wrocławiu; znawca minerałów z obszaru Śląska i Moraw; w roku 1803 był inicjatorem założenia Gesellschaft zur Beförderung der Naturkunde und Industrie Schlesiens przekształconym później w Schlesische Gesellschaft für vaterländische Kultur; w latach 1820-30 pełnił w tym towarzystwie obowiązki sekretarza Sekcji Przyrodniczej.

==N==

Noeggerath, Jakob Eduard

* 21.10.1823 ?
† 04.12.1913 Hirschberg (Jelenia Góra)

Matematyk, tajny radca królewski, od 1890 rajca jeleniogórski, honorowy obywatel miasta, autor wielu prac z zakresu geometrii, planimetrii i stereometrii.

==O==

==P==

Pfeil, Friedrich Wilhelm Leopold

* 28.03.1783 Rammelburg
† 04.09.1859 Warmbrunn (Cieplice)

Naukowiec, botanik, nauczyciel, leśnik. Napisał 24 książki oraz 750 referatów i artykułów na temat gospodarki i inżynierii leśnej.
► Więcej informacji...

==R==

Reitsch, Hanna

* 29.03.1912 Hirschberg (Jelenia Góra)
† 24.08.1979 Franfurt am Mein

Pilot doświadczalny, mistrzyni akrobatyki lotniczej, rekordzistka w lotach szybowcowych. Była zdobywczynią największej ilości światowych rekordów szybowcowych w kategorii kobiet. Miała honorowy stopień kapitana Luftwaffe, testowała śmigłowce oraz inne statki powietrzne, w tym również myśliwce odrzutowe i wersje załogowe samolotu-pocisku Fi-103, tzw. bomby latającej V-1. Za zasługi dla lotnictwa wojskowego odznaczona została Krzyżem Żelaznym II (w marcu 1941) i I Klasy (28 lutego 1944) oraz Złotą Odznaką Pilota-Obserwatora z Brylantami.
► Więcej informacji...

Richter, Jeremias Benjamin

* 10.03.1762 Hirschberg (Jelenia Góra)
† 04.05.1807 Berlin

Chemik. W 1793 roku sformułował prawo stosunków równoważnikowych. Badał reakcje zobojętniania kwasów zasadami. Wprowadził termin stechiometria.
► Więcej informacji...

Riemer, Valentin

* ??.02.1582 Hirschberg (Jelenia Góra)
† 21.04.1635 Jena

Prawnik, autor dzieła Decisiones iurium controversorum, Jenae 1615.
► Więcej informacji...

==S==

Saalberg, Christian

* 10.12.1926 Hirschberg (Jelenia Góra)
† 25.05.2006 Kronshagen

Pisarz i poeta, z wykształcenia adwokat. Zdobył kilka nagród i wyróżnień.
► Więcej informacji...

Salice-Contessa, Christian Jacob

* 21.02.1767 Hirschberg (Jelenia Góra)
† 11.09.1825 Liebenthal (Lubomierz)

Handlarz płótnem, polityk, pisarz romantyczny. Starszy brat Karla Wilhelma. Wieloletni członek Rady Miejskiej Jeleniej Góry, od 1814 radca handlowy. W swoich dziełach często się odwoływał do lokalnych legend oraz ważnych dla regionu wydarzeń historycznych. Jego twórczość charakteryzowała się dużą emocjonalnością.
► Więcej informacji...

Salice-Contessa, Karl Wilhelm

* 19.08.1777 Hirschberg (Jelenia Góra)
† 02.06.1825 Berlin

Młodszy brat Christiana Jacoba. Poeta, przedstawiciel nurtu romantycznej poezji karkonoskiej. Także ceniony pejzażysta.
► Więcej informacji...

Schanz, Frieda

* 16.05.1859 Dresden
† 17.06.1944 Bad Warmbrunn (Cieplice)

Pisarka, nauczycielka i wydawca. Jej twórczość obejmuje literaturę dla dzieci, opowiadania, nowele, bajki, wiersze i wspomnienia.
► Więcej informacji...

Schlichting , William Lorenz Zygmunt Franciszek

* 03.10.1829 Berlin
† 22.10.1909 Herischdorf (Malinnik)

Pruski generał piechoty, pisarz i historyk wojskowości. W swoich pracach zajmował się teorią strategii i taktyki. Uważany był za największego teoretyka wojskowości przed I wojną światową.
► Więcej informacji...

Schönau, Johann Christoph

* 22.05.1727 Gotha
† 04.04.1802 Hirschberg (Jelenia Góra)

Po ukończeniu studiów był audytorem w regimencie kirasjerów von Bredowa w Opolu, a od 1764 r. prokonsulem. W 1780 r. został burmistrzem miasta Jelenia Góra. Był inicjatorem i w dużej części wykonawcą oraz sponsorem założeń parkowych na Cavalierberg i Helikonie, zasłużył się również jako reformator policji miejskiej i straży pożarnej w Jeleniej Górze. Zmarł tragicznie w nurtach Bobru.

Schwedler, Maximilian

* 31.03.1853 Hirschberg (Jelenia Góra)
† 16.01.1940 Leipzig

Wirtuoz fletu, od 1881 do 1917 solowy flecista w filharmoniach w Düsseldorf i Leipzig, gdzie następnie otrzymał tytuł profesora w konserwatorium i poświęcił resztę życia nauczaniu oraz ulepszaniu konstrukcji fletu. W 1897 roku wydał książkę Katechizm fletu i gry na flecie, w 1923 roku wydał poprawione wydanie pod tytułem Flet i gra na flecie. W 1940 roku odebrał sobie życie.
► Więcej informacji...

Schwenckweldt, Kaspar

* 14.08.1563 Greiffenberg (Gryfów Śląski)
† 09.06.1609 ?

Kaspar Schwenckweldt należał do grupy śląskich intelektualistów o zasięgu europejskim. Był tytanem pracy twórczej. Odznaczał się wszechstronnością i wielka pasja badawczą. Pozostawił po sobie bogaty dorobek naukowy z zakresu: farmakologii, balneologii, botaniki, mineralogii, zoologii, i geografii. W latach 1593-1605 był lekarzem miejskim w Jeleniej Górze.
► Więcej informacji...

Seeliger, Heinz

* 1920 Warmbrunn (Cieplice)
† 1997 ?

Doktor bakteriologii, serologii, mykologii, lekarz medycyny tropikalnej. Autor ponad 20 prac naukowych.

Seydelmann, Armin

* 09.11.1872 Warmbrunn (Cieplice)
† 28.07.1946 Spittal an der Drau

Aktor teatralny i filmowy, zaczął występować w wieku 19 lat. Pracował w wielu teatrach na terenie całych Niemiec. W roku 1907 dołączył do wiedeńskiego ► Burgtheater. W roku 1912 otrzymał tytuł profesora na ► Wiedeńskiej Akademii Muzyki i Sztuki Dramatycznej.
► Więcej informacji...

Smauch, Werner

* 12.03.1905 Herischdorf (Malinnik)
† 24.05.1964 Greifswald

Ewangelicki teolog i wykładowca. Autor wielu prac teologicznych. Był zdecydowanym przeciwnikiem narodowego socjalizmu, przez co w marcu 1932 roku został aresztowany. Przez swoją działalność antyhitlerowską, w roku 1942 trafił do obozu koncentracyjnego w Ravensbrück. Po zakończeniu II wojny światowej pozostał na Dolny Śląsku, gdzie kierował dekanatem w Cieplicach, a następnie we Wrocławiu. W roku 1948 wyemigrował z rodziną do Görlitz. Nadal kontynuował swoją pracę naukową, zdobywając w roku 1964 tytuł profesora.
► Więcej informacji...

Sommer, Fedor

* 21.09.1864 Hohenfriedeberg (Dobromierz)
† 16.06.1930 Hirschberg (Jelenia Góra)

Badacz, etnograf, pisarz i poeta oraz nauczyciel i wizytator szkolny, współpracownik Volkshochschule. Związany z Bolkowem gdzie pracował. Jest autorem dramatu Bolko – sztuka regionalna i zamkowa. Zapoczątkował odbywające się od 1925r. na otwartej scenie teatralnej na bolkowskim zamku coroczne festiwale teatralne. Jest także autorem podręcznika ► Śląsk. Studia kulturowe jako podstawa nauczania.
► Więcej informacji...

Süßenbach Melchior

* 1648 Lessna Polonorum (Leszno)
† 07.07.1721 Hirschberg (Jelenia Góra)

Lekarz miejski, ceniony przez mieszkańców za swoje oddanie pracy. Udzielał za darmo porad w szkołach, żebrakom pod kościołami, opiekował się także służącymi, wdowami i sierotami, opłacając im potrzebne lekarstwa z własnych pieniędzy.
► Więcej informacji...

==T==

Thebesius, Adam Christian

* 12.01.1686 Sandewalde (Sądowel)
† 11.11.1732 Hirschberg (Jelenia Góra)

Lekarz i anatom, od 1712 r. fizyk miejski w Jeleniej Górze. Ceniony za swój wkład w badania nad krążeniem wieńcowym.
► Więcej informacji...

==U==

==V==

Vogt, Moritz Friedrich

* 1806 Breslau (Wrocław)
† 12.04.1884 Hirschberg (Jelenia Góra)

Burmistrz i kronikarz jeleniogóski, autor Ilustrowanej kroniki Jeleniej Góry (1876 r.).

Vorwerg, Oscar

* ?
† 1916 Warmbrunn (Cieplice)

Propagator narciarstwa, narciarz, działacz społeczny. Pracował jako inżynier w zakładach Füllnera.
► Więcej informacji...

==W==

Weimann, Paul

* 30.11.1867 Breslau (Wrocław)
† 1945 Hirschberg (Jelenia Góra)

Malarz pejzażysta, sławę przyniosły mu jednak realistyczne krajobrazy z pogórza karkonoskiego. Do Jeleniej Góry przeniósł się w 1918 r.
► Więcej informacji...

Wiese, Erich

* 30.08.1891 Liebau (Lubawka)
† 24.11.1979 München

Historyk sztuki, filozof, antykwariusz. Od 1925 roku piastował funkcję kustosza w Śląskim Muzeum Sztuk Pięknych we Wrocławiu, cztery lata później został mianowany dyrektorem tej instytucji, którą zarządzał do 1933 roku. Wówczas został zmuszony do rezygnacji z zajmowanego stanowiska i przeniósł się do Jeleniej Góry, gdzie prowadził antykwariat. Wyjechał ze Śląska w 1945 roku, pięć lat później otrzymał stanowisko dyrektora Hessisches Landesmuseum w Darmstadt. Zgromadził liczącą 1283 obiekty kolekcję malarstwa na szkle pochodzącego głównie z terenu Karkonoszy. Część tych zbiorów pod koniec wojny trafiła do Muzeum w Jeleniej Górze.
► Więcej informacji...

Wolf, Samuel

* 05.1549 Hirschberg (Jelenia Góra)
† 21.06.1591 Gniew

Nauczyciel i rektor jeleniogórskiej szkoły łacińskiej. Autor wielu elegii i epigramatów. Jego największe dzieło, to wydany w 1583 roku panegiryk na cześć króla Stefana Batorego zatytułowany Stephani Primi Serenissimi Poloniae Regis [...] adversus Iohannem Basilidem, Magnum Moscoviae Ducem expeditio, carmine elegiaco descripta. Król w podzięce nagrodził go wawrzynem i nadał tytuł Poeta laureatus.
► Więcej informacji...

==Z==

Zeller M. David

* 31.05.1676 Oberoderwitz
† 19.08.1738 Hirschberg (Jelenia Góra)

Magister, nauczyciel w ewangelickiej szkole w Jeleniej Górze oraz pisarz. Był autorem między innymi 12-tomowej kroniki dziejów Jeleniej Góry oraz spisu praw, tak zwanego Weichbildu Jeleniogórskiego.
► Więcej informacji...

von Zieten (Ziethen), Hans Ernst Karl

* 05.03.1770 Dechtow
† 03.05.1848 Warmbrunn (Cieplice)

Pruski feldmarszałek, wielokrotnie odznaczany za osiągnięcia na wielu frontach na wojnie przeciwko Napoleonowi. W Cieplicach posiadał duży majątek.
► Więcej informacji...